- Strona Główna
- Zdrowie
- Łuszczyca
Łuszczyca skóry, paznokci, stawów: przyczyny, objawy i leczenie
Najważniejsze fakty o łuszczycy, jej objawach i sposobach leczenia.
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dlaczego możesz nam zaufać
Artykuły na Natu.Care są pisane na podstawie badań naukowych, danych ze stron rządowych oraz innych rzetelnych źródeł. Teksty powstają przy współpracy z lekarzami, dietetykami i innymi specjalistami do spraw zdrowia i urody. Artykuły są opiniowane przed publikacją oraz podczas znaczących aktualizacji.
Dowiedz się więcej w naszym procesie redakcyjnym
Informacja o reklamach
Treści na Natu.Care mogą zawierać linki do produktów, ze sprzedaży których możemy dostać prowizję. Tworząc treści, trzymamy się wysokich standardów redakcyjnych i dbamy o obiektywne podejście do omawianych produktów. Obecność linków afiliacyjnych nie jest dyktowana przez naszych partnerów, a sami dobieramy produkty, które recenzujemy w pełni niezależnie.
Dowiedz się więcej w naszym regulaminie
Nie jest zakaźna i nie wynika z braku higieny. Mimo tego, osoby chorujące na łuszczycę często cierpią z powodu izolacji społecznej.
Zrozumienie tej choroby to doskonałe narzędzie do tego, by zmienić taki stan rzeczy i poprawić komfort życia osób, które się z nią zmagają. Łuszczyca ma podłoże genetyczne i coraz częściej mówi się o niej jako o schorzeniu ogólnoustrojowym, a nie dermatologicznym.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Co to jest łuszczyca i jakie są jej przyczyny.
- W jakich postaciach występuje to schorzenie.
- Czym się objawia.
- Jakie są metody leczenia łuszczycy.
- Jakie inne choroby skóry mogą dawać podobne symptomy.
Sprawdź, za co pokochały go tysiące klientek Natu.Care Premium Omega-3ᵀᴳ.
Natu.Care Omega-3ᵀᴳ Premium
Natu.Care Omega-3ᵀᴳ Premium dla zdrowia serca, mózgu i odporności. Najlepsza przyswajalność. Optymalna dawka 750 mg. Przebadana przez niezależne laboratorium.
Zobacz więcej
W końcu omega 3 w solidnej dawce i proporcji. Plus za TG, czyli trójglicerydy!
Zobacz też:
Co to jest łuszczyca?
Łuszczyca (łac. psoriasis) to autoimmunologiczna, przewlekła choroba skóry, paznokci lub stawów o podłożu genetycznym. W jej przebiegu tworzy się stan zapalny (najczęściej zaczerwieniony obszar na skórze), pod wpływem którego zaczynają nadmiernie produkować się keranocyty (komórki produkujące keratynę w skórze). Gdy obumierają – skóra w zmienionym miejscu zaczyna się łuszczyć .
Choroba ma nawrotowy charakter, co oznacza, że okresy remisji przeplatają się z fazami, w których łuszczyca staje się aktywna. Wówczas jej objawy zaostrzają się, a charakter zmian skórnych może się przekształcać .
Ze względu na wiek zachorowania, rozróżnia się dwa typy łuszczycy. Jeśli choroba ujawni się przed 40. rokiem życia, klasyfikuje się ją jako typ I. Szczyt zachorowań na ten typ przypada pomiędzy 16 a 22 rokiem życia. Typ II atakuje po 40. roku życia – najczęściej osoby w przedziale wiekowym 57–60 lat .
Szacuje się, że łuszczyca dotyka około 2% ludzi na świecie, ale niektóre populacje są na nią mniej lub bardziej podatne. Azjaci chorują na nią rzadziej, natomiast częstość występowania u Skandynawów może osiągać nawet 11% .
Łuszczyca w Polsce
Szacuje się, że w Polsce łuszczyca dotyka około 3% społeczeństwa. To oznacza, że choruje na nią ponad milion osób .
Miejsca na ciele, które są szczególnie narażone na występowanie zmian łuszczycowych to :
- skóra głowy,
- twarz,
- dłonie,
- podeszwy stóp,
- pachy i pachwiny,
- narządy płciowe,
- paznokcie.
Warto nadmienić, że łuszczycy często towarzyszą choroby współistniejące, dotykające najczęściej układu krążenia i wątroby. W około 10–30% przypadków, chorych na łuszczycę skóry atakuje również łuszczyca stawów. U pacjentów cierpiących na łuszczycę często diagnozuje się również depresję, która może wynikać z ostracyzmu społecznego, z jakim często muszą zmagać się chorzy .
Nie lubię, jak ludzie mi się przyglądają. Czasem mam wrażenie, że się brzydzą… Kiedyś byłem z córką na placu zabaw. Jakiś chłopczyk zaczął do mnie podchodzić, chciał mi dać jakiś traktorek. Jego matka podbiegła prędko, krzycząc: Nie wolno! Nie podchodź! Ludzie potrafią być okrutni dla osób z łuszczycą. Mają minimalną wiedzę o chorobie i patrzą na nią pod kątem wyglądu, czyli brzydka skóra oznacza brak higieny.
MarekChory na łuszczycę
Erytrodermia łuszczycowa
Erytrodermia łuszczycowa to łuszczyca o najcięższym przebiegu. Stan zapalny i zmiany dermatologiczne mogą obejmować nawet 90% skóry. Pacjentom dotkniętym erytrodermią często towarzyszy również gorączka .
Gdy skóra uszkodzona jest na tak dużej powierzchni, przestaje pełnić swoje zabezpieczające funkcje. Wskutek tego chorzy są podatni na nadmierną utratę wody, a nawet białka. Są też dużo bardziej narażeni na inwazję bakterii i innych organizmów chorobotwórczych oraz zaburzenia kontroli temperatury ciała.
Czy łuszczyca jest zaraźliwa?
Nie, łuszczyca nie jest chorobą zakaźną. Nie można zarazić się nią poprzez żaden rodzaj kontaktu z chorym. Schorzenie to wynika z nieprawidłowej pracy układu immunologicznego i najprawdopodobniej ma podłoże genetyczne. Dziedziczność łuszczycy szacuje się aż na 60–90% .
Badania pokazują, że osoby z łuszczycą mają mutacje w antygenach HLA, które są ważnym czynnikiem podczas rozpoznawania własnych tkanek przez układ odpornościowy.
Kacper Nihalanilekarz
Byłem tak zestresowany chorobą, że po urodzeniu mojej córki, bałem się jej dotykać. A przecież dobrze wiem, że łuszczyca nie jest zaraźliwa.
MarekChory na łuszczycę
Czy łuszczyca swędzi?
Tak, łuszczyca może swędzieć. Na skutek nadmiernej produkcji warstwy rogowej naskórka, następuje jej obumieranie i łuszczenie. To prowadzi do utraty wody, naruszenia warstwy hydrolipidowej i przesuszenia skóry. Wszystkie te procesy mogą skutkować uporczywym świądem, a także uczuciem pieczenia i nadwrażliwością danego miejsca na ciele .
Skąd się bierze łuszczyca – przyczyny
Wśród głównych przyczyn łuszczycy wymienia się predyspozycje genetyczne. Ryzyko zachorowania mogą też zwiększać inne czynniki, takie jak :
- zakażenie paciorkowcami,
- stres,
- palenie papierosów,
- otyłość,
- spożywanie alkoholu.
Stan łuszczycy mogą też pogarszać niektóre leki na nadciśnienie i arytmię, ibuprofen, naproxen czy ketonal. Pory roku też mają wpływ na przebieg łuszczycy. Zazwyczaj lato dobrze wpływa na stan skóry, a w zimie się on pogarsza.
Kacper Nihalanilekarz
Przyczyną zmian łuszczycowych są błędy w różnicowaniu komórek skóry i naskórka oraz zaburzenia wrodzonej i nabytej skórnej odpowiedzi immunologicznej, co wiąże się ze stanem zapalnym. Obydwa te mechanizmy nakładają się na siebie, wzajemnie potęgując swoje niekorzystne dla pacjenta działanie .
Rodzaje łuszczycy
Jest wiele postaci łuszczycy i choć wszystkie mają podobny mechanizm, mogą wywoływać je zmiany w różnych genach .
Łuszczyca skóry
Łuszczyca skóry to jedna z najczęściej występujących chorób skórnych na świecie. Mimo że zmiany widoczne są właśnie na skórze, zgodnie z badaniami mogą wpływać na funkcjonowanie całego organizmu i organów wewnętrznych. Dlatego coraz częściej klasyfikuje się łuszczycę jako chorobę ogólnoustrojową, a nie stricte dermatologiczną .
Łuszczyca krostkowa
Łuszczyca krostkowa dotyka najczęściej dłoni i stóp. Objawia się żółtymi krostkami, które pojawiają się na plamie rumienia. Ten rodzaj łuszczycy może również przybrać formę uogólnioną – wówczas rumień i krosty mogą zaatakować powierzchnię całego ciała. Pacjent dostaje gorączki i często wymaga hospitalizacji .
Łuszczyca kropelkowa
Ta postać łuszczycy ma wiele nazw: kropelkowa, kropelkowata, grudkowa czy drobnogrudkowa. Wszystkie te określenia opisują zmiany skórne przypominające zaczerwienione malutkie nacieki (niby–kropelki) lub grudki. Często pojawia się u dzieci, ale dotyka też dorosłych. Jej wystąpienie może mieć związek z infekcją gardła paciorkowcami .
Badania pokazują, że łuszczyca kropelkowa może też występować po COVID-19.
Kacper Nihalanilekarz
Łuszczyca plackowata
Łuszczyca plackowata jest też nazywana zwyczajną, gdyż to najpowszechniejsza i można powiedzieć, że klasyczna postać łuszczycy. Charakteryzuje się występowaniem czerwonych plam, otoczonych jaśniejszym pierścieniem (nazywanym pierścieniem Woronoffa). Na powierzchni skóry pokrytej rumieniem tworzy się biała warstwa zrogowaciałego i łuszczącego się naskórka. Może to przypominać wyglądem rybią łuskę .
Zmiany w łuszczycy plackowatej pojawiają się najczęściej na tułowiu, kończynach (zwłaszcza na kolanach i łokciach) oraz skórze głowy. Rzadziej dotykają twarz, dłonie i stopy .
Łuszczyca odwrócona
Łuszczyca odwrócona nazywana jest również łuszczycą zgięciową, ponieważ zmienione chorobowo miejsca to najczęściej „załamania” ciała, takie jak pachy, pachwiny, złączenie pośladków, a nawet zgięcia łokci . Inna nazwa tego rodzaju łuszczycy to łuszczyca wysiękowa.
Cechą tej postaci łuszczycy jest brak białych łuszczących się komórek skóry. Zmiany są czerwone i lekko błyszczące .
Łuszczyca paznokci
Łuszczyca paznokci może występować razem z łuszczycą skóry albo jako jedyny objaw tej choroby. Szacuje się, że u około 80% pacjentów chorujących na łuszczycę skóry rozwinie się również jej postać paznokciowa .
Jeżeli choroba zaatakuje macierz paznokcia, objawami będą wżery i nierówności w płytce oraz pojawianie się białych plam lub pasów na paznokciach (tzw. leukonychia) . Jeżeli zaś zajmie łożysko, doprowadzi do oddzielania się płytki paznokcia od łożyska, nadmiernego rogowacenia paznokci i zmiany ich barwy na żółtą .
Łuszczyca paznokci z uwagi na jej umiejscowienie jest jedną z najtrudniejszych do leczenia postaci tej choroby .
Łuszczyca stawowa
Łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS, łuszczyca stawów, łac. psoriatic arthritis) dotyczy około 20% pacjentów z łuszczycą skóry. Jak jednak wykazały badania, geny odpowiedzialne za występowanie tych dwóch schorzeń nie pokrywają się ze sobą całkowicie .
U większości chorych (68%) jako pierwsze występują łuszczycowe zmiany skórne, jednak zdarza się tak, że to łuszczyca stawów może być pierwszą z dolegliwości .
Choroba cechuje się występowaniem przewlekłego stanu zapalnego ścięgien, więzadeł i torebek stawowych. Objawy te są bardzo podobne do reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS), dlatego choroby te mogą być ze sobą mylone – zwłaszcza jeśli ŁZS wystąpi jako pierwsze, przed łuszczycą skóry .
Głównym wyróżnikiem łuszczycy stawów jest jednak brak czynnika reumatoidalnego (RF), który występuje w RZS. Wzrost jego stężenia w organizmie wykażą odpowiednie badania krwi. Do tego łuszczyca często atakuje te stawy, które nie mają zbyt wiele mazi stawowej – na przykład stawy międzypaliczkowe . Charakterystyczne jest też zajęcie przyczepów ścięgnistych, co przekłada się na ból pięt, kręgosłupa i miejsca łączenia żeber z mostkiem .
Schorzenie ma najczęściej łagodny przebieg i może dotykać jednego stawu lub większej ilości. Dość typowe jest również zajęcie całego palca – zarówno stawów i ścięgien, jak i tkanek miękkich. Wówczas palec jest spuchnięty, bolesny i wyraźnie odróżnia się od niezaatakowanych przez chorobę palców .
Objaw tzw. palca kiełbaskowatego (ang. sausage finger) jest przydatny do różnicowania łuszczycy stawów od innych form zwyrodnień stawów.
Kacper Nihalanilekarz
W ciężkiej postaci łuszczycy stawów może dojść do zniszczenia powierzchni stawowych, a nawet części kości .
Z łuszczycowym zapaleniem stawów często występują inne choroby, które mogą być następstwem przewlekłych stanów zapalnych toczących się w organizmie albo występować jako jeden z objawów ŁZS. Do chorób współistniejących należą :
- dna moczanowa,
- zapalenie spojówek lub zapalenie błony naczyniowej oka,
- miażdżyca i inne choroby układu krążenia.
Zobacz też:
Łuszczyca kości
Łuszczyca kości to tak naprawdę opisana wyżej łuszczyca stawów, która oprócz powierzchni stawowych zajęła też tkankę kostną i doprowadziła do jej degradacji. Ponadto przewlekły stan zapalny, czyli nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego wpływa również na metabolizm kości, co może prowadzić do osteoporozy .
Objawy łuszczycy
Łuszczyca najczęściej objawia się czerwonymi, plamistymi zmianami na łokciach, kolanach, skórze głowy lub innych obszarach ciała. Powierzchnię czerwonych plam pokrywa warstwa białego, zrogowaciałego naskórka, który się łuszczy. Oprócz tego może pojawić się żółknięcie i rozwarstwianie płytki paznokciowej. U 20% pacjentów rozwija się również łuszczycowe zapalenie stawów .
Początkowe objawy łuszczycy
Pierwszymi objawami łuszczycy są zazwyczaj mocno zaczerwienione i lekko zgrubiałe plamki na skórze, które swędzą lub bolą. Pojawia się tzw. wykwit pierwotny, czyli bordowa grudka, której wierzchnia warstwa zaczyna pokrywać się srebrzysto–białą, łuszczącą się skórą . Ponadto łuszczycę pomagają zdiagnozować inne, specyficzne symptomy opisane poniżej.
Objaw Koebnera
Objaw Koebnera (Köbnera) polega na tym, że w aktywnej fazie łuszczycy, każdy uraz naskórka (np. zadrapanie, drobne skaleczenie) w ciągu kilku dni powoduje powstawanie zmian łuszczycowych w uszkodzonym miejscu. Symptom ten nie występuje podczas remisji choroby . Co ciekawe, objaw Koebnera może występować również przy innych dermatozach (schorzeniach skóry).
Objaw Auspitza
Objaw Auspitza to wystąpienie punktowego krwawienia po tym, gdy chory zdrapie blaszki łuszczącej się skóry. Krew pojawia się ze względu na dużo płytsze położenie naczyń krwionośnych na obszarach skóry objętej zmianami łuszczycowymi .
Objaw świecy stearynowej
Objaw świecy stearynowej występuje w przypadku zdrapania fragmentów zrogowaciałego naskórka, ale na tyle płytko, by nie doszło do krwawienia. Wówczas pod białymi łuskami, widać błyszczącą warstwę skóry, która wygląda tak, jakby była pokryta stearyną (czyli woskowatym tłuszczem roślinnym) .
Jak leczyć łuszczycę?
Forma leczenia łuszczycy zależy od stopnia nasilenia jej objawów. Przy łagodnych postaciach wystarcza często leczenie miejscowe glikokortykosteroidami, pochodnymi witaminy D i fototerapią. Cięższe postaci, z rozleglejszymi zmianami lub chorobami współistniejącymi mogą wymagać leczenia ogólnoustrojowego .
W leczeniu łuszczycy ważne są też zmiany stylu życia. Np. zaniechanie palenia papierosów czy utrata nadmiaru wagi.
Kacper Nihalanilekarz
Praca naukowa z 2019 roku podaje kilka badań, które sugerują, że w niektórych przypadkach łuszczycy kropelkowej i plackowatej pozytywne działanie terapeutyczne może dawać wycięcie migdałków. Nie jest to jednak praktyka stosowana powszechnie, chociaż 87% osób poddanych temu zabiegowi uznało go za opłacalny .
Przegląd badań z 2017 roku skupił się za to na zbadaniu wpływu suplementacji kwasami omega-3 na przebieg łuszczycy. W części przytoczonych badań były one podawane uczestnikom jako wsparcie terapii standardowymi lekami. Większa część traktowała o doustnej suplementacji kwasów omega-3, ale w jednym podawano je w postaci wlewów dożylnych.
Choć wyniki nie są jednoznaczne (w kilku eksperymentach nie uzyskano klinicznie istotnej poprawy), to większość badań sugeruje pozytywny wpływ kwasów omega-3 na przebieg łuszczycy, co przekłada się na złagodzenie świądu i stanu zapalnego oraz zmniejszenie się powierzchni zmian skórnych .
Opis produktu
Suplement diety zawiera omega-3ᵀᴳ, czyli kwasy omega-3 w formie trójglicerydów. Badania naukowe sugerują, że taka forma kwasów tłuszczowych jest nawet 2 razy lepiej przyswajana od estrów obecnych w wielu suplementach diety na rynku. Oznacza to, że masz pewność co do skuteczności ich działania i dostarczania sobie cennych kwasów omega.
Kwasy tłuszczowe omega-3 pochodzą z oleju z dzikich sardeli. To bogate źródło zdrowych tłuszczów, które są niezbędne dla zdrowia układu sercowo-naczyniowego, odpornościowego i nerwowego, a także prawidłowej pracy wzroku, stawów, mięśni.
Badania naukowe sugerują również, że odpowiednie spożycie kwasów omega-3 chroni przed depresją i zaburzeniami lękowymi oraz wspiera leczenie tych dolegliwości. Ponadto omega-3 wpływają na nawilżenie i wygląd skóry oraz wspierają zdrowy sen.
Preparat zawiera łącznie 750 mg kwasów EPA+DHA, co jest trzykrotnie wyższą porcją, niż zalecane minimum 250 mg dla populacji Polski. Omega-3 TG Premium posiada badania wskazujące, że jego TOTOX wynosi 9, co jest bardzo dobrym wynikiem.
Suplementacja kwasów omega-3 jest zalecana każdemu, kto nie jada 1–2 porcji (ok. 300 g) tłustej ryby tygodniowo. Zwiększone zapotrzebowanie mają też dzieci w okresie wzrostu, seniorzy, osoby aktywne fizycznie, weganie i wegetarianie oraz pacjenci objęci leczeniem kardiologicznym i profilaktyką chorób serca.
Plusy i minusy
Plusy
- Olej rybi z dzikich sardeli to świetne źródło EPA i DHA.
- Kwasy omega-3 w formie trójglicerydów są dwukrotnie lepiej przyswajalne od estrów (obecne w wielu produktach na rynku).
- Skład wolny od barwników i wypełniaczy.
- Czystość składu została potwierdzona badaniami laboratoryjnymi.
- Opakowanie wystarcza aż na 2 miesiące.
- Miękkie kapsułki wygodne w połykaniu.
Minusy
- Brak.
Dodatkowe informacje
Otoczka kapsułki jest z żelatyny wołowej.
Opinia eksperta
Trójglicerydy kwasów tłuszczowych omega-3 zawarte w tym preparacie mają znacznie wyższą biodostępność niż często spotykane w suplementach diety estry etylowe omega-3. Olej z dzikich sardeli to świetne źródło omega-3.
Ilona Krzak magister farmacji
Opis produktu
Suplement diety zawiera wysokiej jakości kwasy tłuszczowe omega-3 z oleju z sardeli. To naturalnie bogate źródło zdrowych tłuszczów, które są niezbędne dla zdrowia układu sercowo-naczyniowego, odpornościowego i nerwowego, a także prawidłowej pracy wzroku, stawów, mięśni.
Badania naukowe sugerują również, że odpowiednie spożycie kwasów omega-3 chroni przed depresją i zaburzeniami lękowymi oraz wspiera leczenie tych dolegliwości. Ponadto omega-3 wpływają na nawilżenie i wygląd skóry oraz wspierają zdrowy sen.
Suplement diety zawiera 550 mg EPA+DHA w porcji dziennej. To ponad dwukrotność oficjalnych zaleceń dla populacji Polski, które sugerują spożycie minimum 250 mg dziennie.
Suplementacja kwasów omega-3 jest wskazana, jeśli nie spożywasz 1–2 porcji (ok. 300 g) tłustej ryby tygodniowo. Zwiększone zapotrzebowanie mają też osoby aktywne fizycznie, weganie i wegetarianie, seniorzy, dzieci w okresie wzrostu oraz pacjenci objęci leczeniem kardiologicznym i profilaktyką chorób serca.
Plusy i minusy
Plusy
- Olej rybi z sardeli to świetne źródło EPA i DHA.
- Skład wolny od barwników i wypełniaczy.
- Opakowanie wystarcza aż na 2 miesiące.
- Miękkie kapsułki wygodne w połykaniu.
- Czystość składu została potwierdzona badaniami laboratoryjnymi.
Minusy
- Brak.
Dodatkowe informacje
Otoczka kapsułki jest z żelatyny wołowej.
Opinia eksperta
Plus za krótki skład kapsułki – olej, otoczka i przeciwutleniacz, bez zbędnych dodatków. Oleje z małych tłustych ryb morskich takich jak sardele to świetne źródło omega-3.
Ilona Krzak magister farmacji
Dr. Jacob's DHA-EPA + Witamina E
- Zawartość kwasów omega-3: 255 mg (170 mg DHA + 85 mg EPA)
- Dodatkowe składniki aktywne: witamina E
- Forma: płyn
- Porcja: 5 ml
- Wystarczy na: 50 dni
Opis produktu
DHA-EPA + Witamina E to wegański suplement diety, bogaty w kwasy omega-3 DHA i EPA z alg oraz witaminę E. Preparat wspomaga prawidłowe funkcjonowanie mózgu, wzroku i serca, dostarczając niezbędnych składników w łatwo przyswajalnej formie.
Produkt dodatkowo zapewnia oliwę z oliwek z pierwszego tłoczenia oraz bioaktywną witaminę E, która działa przeciwutleniająco.
Plusy i minusy
Plusy:
- Czysty skład – brak zbędnych składników (konserwantów czy barwników).
- Naturalny, delikatnie kwaskowy smak (za sprawą olejku cytrusowego).
- Wygodne dawkowanie dla osób, które nie lubią połykać tabletek.
Minusy:
- Brak informacji na temat miarki w zestawie.
Dodatkowe informacje
Producent poleca polewać suplementem sałatki lub inne potrawy. Uważaj jednak na ich temperaturę – nie może ona przekroczyć 40°C.
Suplement od Dr. Jacob’s należy spożyć w ciągu 10 tygodni od otwarcia.
Opinia użytkownika
Zauważam, że moje umysł jest bardziej jasny i skupiony, kiedy biorę te kapsułki. Na pewno to działa!
W łuszczycy to jest nieocenione, jak masz wsparcie i wiesz, że ktoś ciebie akceptuje.
MarekChory na łuszczycę
Leki na łuszczycę
Lekami pierwszego rzutu są miejscowe preparaty zawierające kortykosteroidy oraz analogi witaminy D. Ważne są również preparaty, które usuwają martwy naskórek. Często uzupełnia się ich działanie, stosując maści i kremy tworzące na skórze warstwę okluzyjną – by dodatkowo chronić wrażliwy obszar .
W tym celu najczęściej stosuje się:
- substancje keratolityczne (np. mocznik lub kwas salicylowy), które mają zmniejszać ilość łuszczącej się skóry;
- glikokortykosteroidy o przeciwzapalnych właściwościach, które potrafią też miejscowo wpływać na odpowiedź immunologiczną organizmu;
- pochodne witaminy D (np. kalcypotriol), które wykazują podobne działanie jak kortykosteroidy, ale mają mniej skutków ubocznych.
Miejscowym lekiem, który może być zastosowany w leczeniu łuszczycy jest także cygnolina (zwana też ditranolem lub antraliną). Substancja ma silne właściwości złuszczające, dlatego nakłada się ją na skórę na kilka minut i zmywa. Dodatkowo działa antybakteryjnie, grzybobójczo i może wspomagać regenerację naskórka .
Jeśli chodzi o leki doustne działające ogólnoustrojowo, w łuszczycy najczęściej stosowane są acytretyna (jeden z retinoidów) i metotreksat. W przypadkach łuszczycy o ciężkim przebiegu stosuje się również cyklosporynę A .
Wchłanianie cyklosporyny bardzo ogranicza grejpfrut i sok z grejpfruta, więc choremu warto zwrócić uwagę, aby zachował minimalnie 4-godzinny odstęp między przyjmowaniem leku a grejpfrutem lub sokiem z grejpfruta.
Julia SkrajdaDietetyczka
Leczenie biologiczne łuszczycy
Leczenie biologiczne polega na podskórnym lub dożylnym podawaniu przeciwciał i rozpuszczalnych receptorów, które blokują prozapalne cytokiny. Działają zatem na mechanizmy stanu zapalnego u jego podłoża .
Leczenie biologiczne przynosi bardzo dobre rezultaty, zwłaszcza w łuszczycy o umiarkowanie ciężkim przebiegu .
Leczenie biologiczne jest zazwyczaj stosowane wyłącznie w bardzo ciężkich przypadkach. Stosowane są przeciwciała monoklonalne i inhibitory interleukiny – interleukiny to sygnalizatory układu immunologicznego. Nowe leki też powodują inhibicje kinazy tyrozynowej, to jest enzymu, który odgrywa kluczową rolę w proliferacji komórek.
Kacper Nihalanilekarz
Fototerapia na łuszczycę
Kolejnym sposobem leczenia, przynoszącym dobre rezultaty jest fototerapia. Wykorzystuje się do niej wąskopasmowe promieniowanie ultrafioletowe B (NB-UVB), które jest bezpieczniejsze dla pacjentów niż promieniowanie UVA. Fototerapia łagodzi stan zapalny w obrębie naświetlanych zmian i przyspiesza procesy gojenia .
Dieta w łuszczycy
Dieta może wpływać zarówno na nasilenie objawów oraz częstość ich występowania, jak i pomóc ustabilizować chorobę. Niektóre produkty spożywcze mogą sprzyjać powstawaniu stanów zapalnych w organizmie, więc osoby z łuszczycą powinny się ich wystrzegać. Inne wykazują działanie wprost przeciwne i należą do jadłospisu diety przeciwzapalnej.
Przy łuszczycy podstawą są antyoksydanty i nienasycone kwasy tłuszczowe omega – w prawidłowej proporcji. Dieta przeciwzapalna powinna być bazą jadłospisu dla pacjenta z łuszczycą.
Julia SkrajdaDietetyczka
Produkty, których powinni unikać chorzy na łuszczycę, to:
- Alkohol: Regularne spożywanie alkoholu może prowadzić do nasilenia objawów łuszczycy. Ponadto napoje wyskokowe mogą także negatywnie wpływać na skuteczność stosowanych leków.
- Czerwone mięso i nabiał: Są one bogate w nasycone kwasy tłuszczowe, które mogą zwiększać stan zapalny w organizmie i tym samym nasilać objawy łuszczycy.
- Cukier: Nadmierna konsumpcja cukru (w tym słodyczy i owoców o wysokim indeksie glikemicznym) może prowadzić do otyłości, która jest jednym z czynników ryzyka łuszczycy. Ponadto cukier może zwiększać stan zapalny w organizmie.
- Sól: Wysokie spożycie soli może również przyczynić się do nasilenia objawów łuszczycy. Warto pamiętać, że oprócz tej, którą dosypujesz do gotowanych potraw, jej duże ilości zjadasz również w słonych przekąskach i fast foodach.
Wiele badań naukowych sugeruje, że u osób z łuszczycą najlepiej sprawdzają się dwa modele żywienia: dieta śródziemnomorska oraz wegetariańska. Obie pomagają znacznie obniżyć stan zapalny w organizmie. Szczególnie dieta wegetariańska – odpowiednio zbilansowana z dodatkową suplementacją kwasów omega-3 (EPA + DHA).
Julia SkrajdaDietetyczka
Z drugiej strony, istnieje wiele produktów spożywczych, które mogą pomóc złagodzić objawy łuszczycy. Oto kilka z nich:
- Ryby i owoce morza: Są one bogate w kwasy omega-3, które mają udowodnione działanie przeciwzapalne.
- Warzywa i owoce: Są źródłem przeciwutleniaczy i błonnika, które mogą pomóc w redukcji stanu zapalnego. Z owoców wybieraj te o niskim indeksie glikemicznym: jagody, borówki, porzeczki czy wiśnie. Unikaj jednak cytrusów.
- Produkty pełnoziarniste: Mogą pomóc w utrzymaniu prawidłowej masy ciała i zmniejszyć ryzyko wystąpienia objawów łuszczycy.
- Nasiona i orzechy: Są bogate w zdrowe tłuszcze i mogą pomóc w redukcji stanu zapalnego.
Wśród antyoksydantów w diecie przy łuszczycy bardzo ważny jest selen – warto położyć duży nacisk na obecność w jadłospisie pokarmów z jego wysoką zawartością.
Julia SkrajdaDietetyczka
Dr.Jacob's Jod + Selen probio
- Składniki aktywne: witamina B12, jod, selen, krzem, Lakto- i Bifidobakterie
- Forma: kapsułki
- Opakowanie: 90 kapsułek
- Wystarczy na: 3 miesiące
Opis produktu
Suplement diety Jod + Selen probio to połączenie jodu, selenu, witaminy B12 oraz probiotyków. Formuła produktu została zaprojektowana tak, aby wspierać zdrowie tarczycy oraz prawidłową florę jelitową.
Jod i selen są kluczowymi mikroelementami niezbędnymi dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Z kolei miliony probiotycznych bakterii, w tym Lactobacillus plantarum i Bifidobacterium lactis, pomagają utrzymać zdrowe środowisko jelitowe.
Dodatkowo witamina B12 wspiera prawidłowy metabolizm energetyczny oraz układ nerwowy. Produkt jest doskonałym wyborem dla osób z problemami tarczycy i zaburzeniami jelit.
Plusy i minusy
Plusy:
- Dobre dawki składników aktywnych.
- Wydajne opakowanie.
- Wygodne dawkowanie.
Minusy:
- Kapsułki mogłyby być trochę mniejsze.
Dodatkowe informacje
Preparat jest przyjazny weganom.
Kawa a łuszczyca
Utarło się, że osoby cierpiące na łuszczycę nie powinny pić kawy, gdyż może ona zaostrzać objawy – przekonują o tym liczne artykuły na popularnych portalach internetowych, a nawet niektórzy lekarze. Jeśli jednak zajrzysz na strony stowarzyszeń i centrów leczenia łuszczycy, opinie nie będą już tak jednoznaczne.
W badaniu z 2018 roku porównano nasilenie objawów łuszczycowych u 221 pacjentów, którzy wcześniej nie byli leczeni. Okazało się, że osoby spożywające do trzech filiżanek kawy dziennie miały mniej nasilone zmiany skórne, niż pacjenci niepijący kawy. Z kolei Ci, którzy spożywali co najmniej cztery filiżanki kawy, wykazywali zdecydowanie większe nasilenie zmian .
Wyniki sugerują, że chodzi o dawkę. Wygląda na to, że kawa spożywana z umiarem nie powinna pogorszyć przebiegu choroby. Jeśli jednak obawiasz się picia tego napoju, odstaw go lub zmniejsz jego spożycie i obserwuj czy wpłynie to na stan Twojej skóry.
Banany a łuszczyca
Banany mogą być zdrowym dodatkiem do diety osób cierpiących na łuszczycę, ale nie należy przesadzać z ich konsumpcją, bo zawierają sporo cukru. Mimo tego są owocami bogatymi w różne składniki odżywcze, które mogą przynieść korzyści dla zdrowia skóry.
Banany są doskonałym źródłem witamin takich jak witamina C i B6, które są niezbędne dla zdrowia skóry. Witamina C jest silnym przeciwutleniaczem, który pomaga w ochronie skóry przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Z kolei witamina B6 jest kluczowa dla produkcji nowych komórek skóry, co może być szczególnie korzystne dla osób z łuszczycą.
W bananach znajduje się również duża ilość magnezu i potasu. Te minerały pomagają w regulacji procesów zapalnych w organizmie, co może przyczynić się do złagodzenia objawów łuszczycy.
Łuszczyca czy… coś innego?
Każda nietypowa zmiana skórna powinna skłonić Cię do wizyty u dermatologa. Jedynie lekarz będzie w stanie postawić prawidłową diagnozę – nie próbuj robić tego na własną rękę. Jednak oczekiwanie na wizytę i przedłużająca się niepewność mogą być stresujące, dlatego poniżej znajdziesz informacje o tym, jak odróżnić łuszczycę od innych chorób skóry (jeśli to w ogóle możliwe w domowych warunkach).
Łuszczyca a grzybica głowy
Na początku warto zaznaczyć, że grzybica skalpu zdarza się stosunkowo rzadko. Oprócz tego zmiany grzybicze różnią się wyglądem od zmian łuszczycowych. Już wiesz, że łuszczycę najczęściej cechują czerwone, wyraźnie odgraniczone zmiany z białawą, łuszczącą się powierzchnią.
Przy grzybicy środek zmiany jest najczęściej wygojony, za to najbardziej rozogniony jest jej obwód. Tworzy się na nim zaczerwieniony pierścień z grudek .
Łuszczyca a łupież pstry
Choć przy łupieżu skóra głowy również swędzi i łuszczy się, podstawową różnicą jest brak stanu zapalnego, który jest charakterystyczny dla łuszczycy. Osoby cierpiące na łupież nie mają więc rumienia ani zaczerwienionych plam na skalpie.
Łuszczyca a egzema
Do tej pory było względnie prosto, ale tu sprawy zaczynają się komplikować. Na początku warto uściślić, że egzema to w zasadzie nie jest choroba, a zespół objawów skórnych, towarzyszący różnym schorzeniom dermatologicznym.
W jego obręb mogą wchodzić zaczerwienienia, przesuszenie skóry, świąd, krosty i wiele innych. W większości przypadków możesz nie być w stanie odróżnić ich od poszczególnych rodzajów łuszczycy.
Plamy łuszczycowe mają wyraźne granice i górna tkanka skóry jest pogrubiona. Egzema pojawia się częściej w miejscach nad zginaczami np. w dole łokciowym. Łuszczyca – na odwrót, w miejscach nad prostownikami.
Kacper Nihalanilekarz
Łuszczyca a łojotokowe zapalenie skóry
Zmiany skórne przy łojotokowym zapaleniu skóry są rumieniowe (a więc czerwone) i posiadają na powierzchni warstwę łuszczącej się skóry. Brzmi znajomo? No właśnie. Chociaż mówi się, że obszary łuszczycowe są bardziej przesuszone, zgrubiałe i wyraźniej odcinające się od zdrowej skóry – nie czarujmy się – zapewne nie będziesz w stanie rozpoznać, z którą dolegliwością masz do czynienia.
Łuszczyca a atopowe zapalenie skóry
Zmiany skórne w atopowym zapaleniu skóry (AZS) mogą dać się odróżnić od łuszczycowych ze względu na miejsce ich wystąpienia. Łuszczyca często atakuje szczyty łokci i kolan, podczas gdy AZS typowo występuje w ich zgięciach.
Niestety to tylko spore uogólnienie, ponieważ zarówno jedna jak i druga choroba może zająć zupełnie inne obszary ciała.
Ważne
Nawet specjalistom czasem trudno jest rozróżnić poszczególne typy schorzeń skórnych. Dlatego nie baw się w diagnozowanie u doktora Googla i idź do dermatologa. Tylko lekarz dysponuje metodami i badaniami, które dadzą Ci pewność diagnozy i skutecznego leczenia.
Sprawdź, za co pokochały go tysiące klientek Natu.Care Premium Omega-3ᵀᴳ.
Natu.Care Omega-3ᵀᴳ Premium
Natu.Care Omega-3ᵀᴳ Premium dla zdrowia serca, mózgu i odporności. Najlepsza przyswajalność. Optymalna dawka 750 mg. Przebadana przez niezależne laboratorium.
Zobacz więcejW końcu omega 3 w solidnej dawce i proporcji. Plus za TG, czyli trójglicerydy!
Podsumowanie
- Łuszczyca to przewlekła, nawrotowa i zapalna choroba skóry o podłożu autoimmunologicznym.
- Może występować w wielu postaciach i atakować różne obszary ciała, a także paznokcie. Najczęściej występującą odmianą jest łuszczyca plackowata, która charakteryzuje się czerwonymi plamami o białej, łuszczącej się warstwie zrogowaciałego naskórka.
- Łuszczyca nie jest chorobą zakaźną, ale za to może być dziedziczna.
- U niektórych chorych łuszczyca może zaatakować również stawy, ścięgna i więzadła, a w skrajnych przypadkach doprowadzić do degradacji tkanki kostnej.
- W rozpoznaniu łuszczycy mogą pomóc charakterystyczne objawy: Koebnera, Auspitza lub świecy stearynowej.
- Leczenie łuszczycy to długotrwały proces mający na celu wyciszanie objawów i doprowadzenie do remisji choroby. W tym celu stosuje się środki miejscowe, leki ogólnoustrojowe, fototerapię oraz leczenie biologiczne.
- Objawy łuszczycy można łatwo pomylić ze zmianami skórnymi występującymi w innych dermatozach, dlatego po diagnozę należy zawsze udać się do lekarza.
FAQ
Czy łuszczyca jest dziedziczna?
Przyczyny występowania łuszczycy leżą głównie po stronie genetycznej, dlatego też łuszczyca może być dziedziczna. Według badań dziedziczenie łuszczycy następuje aż w 60–90% przypadków. Jeżeli znajdujesz się w tej grupie ryzyka, unikaj czynników sprzyjających aktywowaniu się choroby, takich jak długotrwały stres lub używki. Dbaj również o odpowiednią masę ciała, stosując zrównoważoną i zdrową dietę.
Czy łuszczycę można wyleczyć?
Obecnie nie istnieje lek, który mógłby usunąć przyczynę łuszczycy, czyli wady w genomie. Leczenie łuszczycy opiera się więc na walce ze stanem zapalnym, łagodzeniu zmian skórnych i doprowadzeniu do remisji choroby, tak by pacjent mógł normalnie funkcjonować. Odpowiednio dobrana terapia, uwzględniająca środki stosowane miejscowo, leki doustne, fototerapię czy leczenie biologiczne, daje dobre rezultaty i pomaga znacząco zwiększyć komfort życia chorych.
Czy łuszczyca jest zakaźna?
Nie. Łuszczyca nie jest chorobą zakaźną. Nie można zarazić się nią od chorej osoby ani poprzez dotyk, ani drogą kropelkową. Łuszczyca to choroba autoimmunologiczna, a jej przyczyny leżą głównie w genach.
Jak pozbyć się łuszczycy?
Aby pozbyć się objawów łuszczycy, trzeba wybrać się do lekarza. Tylko specjalista będzie mógł zalecić Ci odpowiednią farmakoterapię lub inne metody walki z tą chorobą. Łuszczyca to poważne schorzenie, które coraz częściej jest traktowane jako ogólnoustrojowe, dlatego nigdy nie próbuj leczyć go domowymi sposobami i na własną rękę.
Jak wygląda łuszczyca na twarzy?
Łuszczyca na twarzy pojawia się zazwyczaj w strefie T, czyli na czole, w okolicach nosa i na brodzie. Zdarza się również, że atakuje powieki. Na cerze występują czerwone, lekko wypukłe plamy z łuszczącym się naskórkiem na powierzchni. W zależności od rodzaju łuszczycy mogą również pojawiać się krosty i grudki.
Jak zaczyna się łuszczyca?
Łuszczyca zaczyna się od wystąpienia czerwonych, szorstkich plam na skórze, które bardzo szybko pokrywają się warstwą łuszczącego się naskórka, który przypomina srebrzyste łuski. Są one często bolesne i swędzące. Najczęściej pojawiają się na łokciach, kolanach, owłosionej części głowy, dolnej części pleców, twarzy, dłoniach i stopach.
Czym leczyć łuszczycę?
W większości przypadków łuszczycy przebieg choroby jest łagodny i do skutecznego leczenia wystarczają preparaty stosowane miejscowo. Najczęściej używa się kortykosteroidów i pochodnych witaminy D. W cięższych przypadkach można stosować leki przyjmowane doustnie – np. retinoidy lub metotreksat. Dobre rezultaty daje też fototerapia i leczenie biologiczne.
Jak rozpoznać łuszczycę?
Łuszczyca zwykle objawia się jako czerwone, nieco wypukłe plamy pokryte srebrzystymi łuskami naskórka. Zwykle występuje na łokciach, kolanach, owłosionej części głowy i dolnej części pleców. Często towarzyszy jej swędzenie, ból lub uczucie pieczenia.
Łuszczyca może też atakować paznokcie. Wówczas możesz zauważyć zmiany, takie jak rowki, zagłębienia, zgrubienie i rozwarstwianie się płytki lub zmiana jej barwy na biały albo żółty. Łuszczyca może też powodować stany zapalne stawów, co prowadzi do bólu i obrzęku.
Aby dowiedzieć się, czy masz łuszczycę, koniecznie wybierz się do dermatologa – jedynie lekarz będzie w stanie postawić odpowiednią diagnozę i wdrożyć skuteczne leczenie.
Źródła
Zobacz wszystkie
Al Aboud, A. M., & Crane, J. S. (2023). Tinea Capitis. W StatPearls. StatPearls Publishing. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK536909/
Armstrong, A. W., & Read, C. (2020). Pathophysiology, Clinical Presentation, and Treatment of Psoriasis: A Review. JAMA, 323(19), 1945–1960. https://doi.org/10.1001/jama.2020.4006
Barrea, L., Muscogiuri, G., Di Somma, C., Annunziata, G., Megna, M., Falco, A., Balato, A., Colao, A., & Savastano, S. (2018). Coffee consumption, metabolic syndrome and clinical severity of psoriasis: Good or bad stuff? Archives of Toxicology, 92(5), 1831–1845. https://doi.org/10.1007/s00204-018-2193-0
Boehncke, W.-H., & Schön, M. P. (2015). Psoriasis. The Lancet, 386(9997), 983–994. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(14)61909-7
Elkhawaga, O. Y., Ellety, M. M., Mofty, S. O., Ghanem, M. S., & Mohamed, A. O. (2023). Review of natural compounds for potential psoriasis treatment. Inflammopharmacology, 31(3), 1183–1198. https://doi.org/10.1007/s10787-023-01178-0
Griffiths, C. E. M., Armstrong, A. W., Gudjonsson, J. E., & Barker, J. N. W. N. (2021). Psoriasis. The Lancet, 397(10281), 1301–1315. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)32549-6
Hadeler, E., Mosca, M., Hong, J., Brownstone, N., Bhutani, T., & Liao, W. (2021). Nail Psoriasis: A Review of Effective Therapies and Recommendations for Management. Dermatology and Therapy, 11(3), 799–831. https://doi.org/10.1007/s13555-021-00523-x
Kamiya, K., Kishimoto, M., Sugai, J., Komine, M., & Ohtsuki, M. (2019). Risk Factors for the Development of Psoriasis. International Journal of Molecular Sciences, 20(18), Article 18. https://doi.org/10.3390/ijms20184347
Langley, R. G. B., Krueger, G. G., & Griffiths, C. E. M. (2005). Psoriasis: Epidemiology, clinical features, and quality of life. Annals of the Rheumatic Diseases, 64(suppl 2), ii18–ii23. https://doi.org/10.1136/ard.2004.033217
Mari, N. L., Simão, A. N. C., & Dichi, I. (2017). n-3 polyunsaturated fatty acids supplementation in psoriasis: A review. Nutrire, 42(1), 5. https://doi.org/10.1186/s41110-016-0029-3
Márquez-Balbás, G., Sánchez-Regaña, M., & Millet, P. U. (2011). Study on the use of omega-3 fatty acids as a therapeutic supplement in treatment of psoriasis. Clinical, Cosmetic and Investigational Dermatology, 4, 73–77. https://doi.org/10.2147/CCID.S17220
Raharja, A., Mahil, S. K., & Barker, J. N. (2021). Psoriasis: A brief overview. Clinical Medicine, 21(3), 170–173. https://doi.org/10.7861/clinmed.2021-0257
Rendon, A., & Schäkel, K. (2019). Psoriasis Pathogenesis and Treatment. International Journal of Molecular Sciences, 20(6), Article 6. https://doi.org/10.3390/ijms20061475
Saalbach, A., & Kunz, M. (2022). Impact of Chronic Inflammation in Psoriasis on Bone Metabolism. Frontiers in Immunology, 13. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fimmu.2022.925503
Sankowski, A. J., Łebkowska, U. M., Ćwikła, J., Walecka, I., & Walecki, J. (2013). Psoriatic arthritis. Polish Journal of Radiology, 78(1), 7–17. https://doi.org/10.12659/PJR.883763
Schons, K. R. R., Knob, C. F., Murussi, N., Beber, A. A. C., Neumaier, W., & Monticielo, O. A. (2014). Nail psoriasis: A review of the literature. Anais Brasileiros de Dermatologia, 89, 312–317. https://doi.org/10.1590/abd1806-4841.20142633
Tiwari, V., & Brent, L. H. (2023). Psoriatic Arthritis. W StatPearls. StatPearls Publishing. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK547710/
Wi, D., Wilson, A., Satgé, F., & Murrell, D. F. (2022). Psoriasis and osteoporosis: A literature review. Clinical and Experimental Dermatology, 47(8), 1438–1445. https://doi.org/10.1111/ced.15174
29 października Światowy Dzień Chorych Na Łuszczycę—Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Jaworze—Portal Gov.pl. (b.d.). Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Jaworze. Pobrano 23 październik 2023, z https://www.gov.pl/web/psse-jawor/29-pazdziernika-swiatowy-dzien-chorych-na-luszczyce
Queiro, R., Tejón, P., Alonso, S., & Coto, P. (2014). Age at disease onset: A key factor for understanding psoriatic disease. Rheumatology, 53(7), 1178–1185. https://doi.org/10.1093/rheumatology/ket363
Redakcja
Poznaj zespół
gru 02
Poznaj naturalne sposoby na obniżenie cholesterolu i suplementy na cholesterol
lis 22
Maślan sodu działa jak dzień w SPA dla Twoich jelit. Zobacz jak wybrać ten najbardziej skuteczny.
lis 19
Poznaj najlepsze suplementy na zespół jelita drażliwego i jak wspierać zdrowie jelit dietą i stylem życia.