Teraz -30% 🎉 na pierwszą subskrypcję z kodem: NOWYROK. Sprawdź!

Kakao ceremonialne: co to, właściwości, efekty, przepis, opinie

Kakao ceremonialne wyróżnia naturalny sposób produkcji oraz intensywny smak.

Ludwik Jelonek - TekstTekstLudwik Jelonek
Ludwik Jelonek - Tekst
Tekst
Ludwik Jelonek
Redaktor Natu.Care

Ludwik Jelonek jest autorem ponad 2500 tekstów opublikowanych na wiodących portalach. Jego treści trafiły do takich serwisów jak Ostrovit czy Kobieta Onet. W Natu.Care Ludwik edukuje ludzi w najważniejszej dziedzinie życia – zdrowiu.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Aleksandra Cudna-Bartnicka - RecenzjaRecenzjaAleksandra Cudna-Bartnicka
Zweryfikowane przez eksperta
Aleksandra Cudna-Bartnicka - Recenzja
Recenzja
Aleksandra Cudna-Bartnicka
Dietetyczka kliniczna

Dietetyczka kliniczna, której głównym obszarem zainteresowań jest żywienie w chorobach i zaburzeniach czynnościowych układu pokarmowego.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Bartłomiej Turczyński - RedakcjaRedakcjaBartłomiej Turczyński
Bartłomiej Turczyński - Redakcja
Redakcja
Bartłomiej Turczyński
Redaktor naczelny

Bartłomiej Turczyński jest redaktorem naczelnym Natu.Care. Odpowiada za jakość treści tworzonych m.in. w serwisie Natu.Care i dba o to, żeby wszystkie artykuły były oparte na rzetelnych badaniach naukowych i konsultowane ze specjalistami z branży.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Emilia Moskal - Fact-checkingFact-checkingEmilia Moskal
Emilia Moskal - Fact-checking
Fact-checking
Emilia Moskal
Redaktorka Natu.Care

Emilia Moskal specjalizuje się w tekstach z zakresu medycyny i psychologii, w tym treściach dla podmiotów medycznych. Jest wielbicielką prostego języka i komunikacji przyjaznej czytelnikowi. W Natu.Care pisze edukacyjne artykuły.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Kakao ceremonialne: co to, właściwości, efekty, przepis, opinie
13 sierpnia, 2024
Recenzja
Redakcja
Fact-checking

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

11 min
Dlaczego możesz nam zaufać

Dlaczego możesz nam zaufać

Artykuły na Natu.Care są pisane na podstawie badań naukowych, danych ze stron rządowych oraz innych rzetelnych źródeł. Teksty powstają przy współpracy z lekarzami, dietetykami i innymi specjalistami do spraw zdrowia i urody. Artykuły są opiniowane przed publikacją oraz podczas znaczących aktualizacji.


Dowiedz się więcej w naszym procesie redakcyjnym

Informacja o reklamach

Informacja o reklamach

Treści na Natu.Care mogą zawierać linki do produktów, ze sprzedaży których możemy dostać prowizję. Tworząc treści, trzymamy się wysokich standardów redakcyjnych i dbamy o obiektywne podejście do omawianych produktów. Obecność linków afiliacyjnych nie jest dyktowana przez naszych partnerów, a sami dobieramy produkty, które recenzujemy w pełni niezależnie.


Dowiedz się więcej w naszym regulaminie

Media o nas:

Kakao ceremonialne swoją nazwę zawdzięcza rytualnemu spożyciu praktykowanemu setki lat temu przez mieszkańców Ameryki Środkowej i Południowej.

Dzisiaj możesz je pić bez ceremonii (choć i tak niektórzy robią), ale dalej dostarcza tych samych cennych składników odżywczych. I niesamowicie pachnie.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Czym kakao ceremonialne różni się od zwykłego i jakie ma wartości odżywcze.
  • Jakie właściwości ma kakao ceremonialne i jak je poprawnie dawkować.
  • Jaki jest przepis na kakao ceremonialne i kto nie powinien go spożywać.
Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, kakao

Zobacz, co może zrobić dla Twojego zdrowia i urody Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg

Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, kakao

Natu.Care Kolagen Premium dla zdrowia stawów, skóry, paznokci i włosów. Najlepsza przyswajalność. Optymalna dawka 5 000 lub 10 000 mg. Przebadany przez niezależne laboratorium.

Zobacz więcej
@Milena Dlugosz
Efekty zaczęłam dostrzegać po około 5 tygodniach. Włosy są nawilżone, przestały też wypadać. Moja wrażliwa cera przestała się przesuszać. Plus za pyszny smak!
@Milena Dlugosz
Zobacz więcej

Co to jest kakao ceremonialne?

Kakao ceremonialne to czyste, nieodtłuszczone i naturalne kakao bez żadnych dodatków. Najczęściej ziarna kakaowca poddawane są jedynie podstawowej obróbce, takiej jak fermentacja, suszenie oraz prażenie (które odbywa się w niższych temperaturach niż w przypadku innego kakao).

Po uprażeniu kakao ceremonialne zostaje przesiane i zmielone na pastę. W takiej formie, która przypomina kruszącą się czekoladę, najczęściej występuje w sprzedaży. Inna popularna postać, w jakiej sprzedawane jest kakao ceremonialne to duże bloki uformowane z ziaren kakaowca.

Z racji tego, że kakao ceremonialne nie jest oczyszczane lub poddawane inwazyjnej obróbce, dostarcza znacznie więcej składników odżywczych niż klasyczne kakao. Wyróżnia je też gorzki smak, a także wysoka zawartość tłuszczu.

Kakao ceremonialne, a zwykłe – czym się różnią?

Kakao ceremonialne różni się od zwykłego kilkoma aspektami. Chodzi przede wszystkim o sposób produkcji, jakość i smak. Kakao ceremonialne jest zwykle pozyskiwane z najwyższej jakości ziaren kakaowca, co ma bezpośredni wpływ na jego właściwości.

  • Jakość ziaren. Ziarna używane do produkcji kakao ceremonialnego są starannie selekcjonowane. Tylko te o najwyższej jakości trafiają do produkcji, co przekłada się na intensywniejszy, głębszy smak kakao.
  • Proces produkcji. Kakao ceremonialne przechodzi inny proces produkcji niż zwykłe. Ziarna są delikatnie prażone i mielone, aby zachować jak najwięcej naturalnych wartości odżywczych.
  • Smak i właściwości zdrowotne. Dzięki unikalnemu procesowi produkcji kakao ceremonialne zawiera więcej cennych składników i ma intensywniejszy, bardziej „kakaowy” smak.
  • Cena. Ze względu na wyższej jakości ziarna i bardziej złożony proces produkcji, kakao ceremonialne jest zazwyczaj droższe od standardowego.

Dlaczego kakao ceremonialne jest… ceremonialne?

Określenie „ceremonialne” odnosi się do historycznego wykorzystywania kakao w wielu kulturach. Zwłaszcza w Ameryce Południowej i Środkowej, gdzie kakao było integralnym elementem licznych rytuałów i ceremonii .

W dawnych czasach głównie w cywilizacjach Majów i Azteków, kakao nie było postrzegane tylko jako napój, ale także narzędzie o głębokim znaczeniu duchowym. Dlatego było pite podczas ceremonii religijnych, świąt, a nawet w czasie negocjacji politycznych. Uważano, że kakao ma moc łączenia fizycznego i duchowego świata, a także wykazuje właściwości lecznicze .

Jak wyglądała ceremonia picia kakao?

  1. Przygotowanie. Kakao było przygotowywane poprzez mieszanie mielonych ziaren kakaowca z wodą i różnego rodzaju dodatkami, takimi jak chilli, miód lub zioła.
  2. Ubieranie i ofiarowanie. Przeprowadzanie ceremonii wymagało odpowiedniego stroju oraz ofiary dla bóstw. Niekiedy przygotowanym kakao oblewano ich posągi.
  3. Rytualne picie. Samo picie kakao było rytuałem – trunek spożywano z malowanych naczyń o symbolicznym znaczeniu. Często prezentowano na nich sceny podkreślające świętość kakao. Pijano głębokimi haustami, aby powstała piana – uważana za najcenniejszą część napoju.

Często to, kto mógł uczestniczyć w ceremonii, zależało od pozycji społecznej danej osoby. W wielu kulturach picie kakao było przywilejem wyłącznie wysoko postawionych obywateli.

Dzisiaj jednak kakao ceremonialne odnosi się do wysokiej jakości, nieprzetworzonego kakao, które może, ale nie musi, być spożywane w podobny sposób, jak setki lat temu.

Jakie wartości odżywcze ma kakao ceremonialne?

Kakao ceremonialne jest doskonałym źródłem cennych składników odżywczych. Bogate w białko, tłuszcze, składniki mineralne oraz aktywne cząstki chemicznie, jest świetnym dodatkiem do zdrowego stylu życia. Co dokładnie zawiera ?

  • Białko. Kakao ceremonialne dostarcza białka, które jest istotne dla budowy i naprawy komórek oraz tkanek ciała.
  • Tłuszcze. Kakao ceremonialne jest bogate w zdrowe tłuszcze, a w szczególności w jednonienasycone kwasy tłuszczowe. Mają one kluczowe znaczenie dla zdrowego funkcjonowania serca i mózgu.
  • Błonnik. Konsumpcja kakao ceremonialnego zapewni Ci cenny błonnik, który pomaga w utrzymaniu zdrowego układu trawiennego.
  • Minerały. W kakao ceremonialnym nie brakuje też składników mineralnych takich jak magnez, wapń, cynkżelazo oraz potas. Pomagają one w utrzymaniu zdrowych kości, zębów, skóry, a także w prawidłowym funkcjonowaniu mięśni i układu nerwowego.
  • Teobromina. Jest to naturalny stymulant, który daje delikatne uczucie pobudzenia, podobnie jak kofeina, ale bez jej typowych skutków ubocznych. Teobromina pomaga w koncentracji i podnosi nastrój.
  • Polifenole. Są to potężne przeciwutleniacze, które pomagają w ochronie organizmu przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Wspierają także prawidłowe funkcjonowanie serca.

Jakie właściwości ma kakao ceremonialne?

Kakao ceremonialne, ze względu na swoją naturalną i drobną obróbkę, ma wiele dobroczynnych właściwości. Wykazuje działanie przeciwutleniające, wspomaga pracę układu nerwowego, a nawet pozytywnie wpływa na samopoczucie. Jakie efekty może przynieść kakao ceremonialne?

Działa antyoksydacyjnie

Kakao ceremonialne jest pełne polifenoli – potężnych przeciwutleniaczy, które pomagają chronić Twoje ciało przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Związki te prowadzą do stresu oksydacyjnego, który jest jednym z głównych czynników przyczyniających się do starzenia się i różnych chorób przewlekłych .

Poprawia koncentrację

Ze względu na wysoką zawartość teobrominy, kakao ceremonialne jest naturalnym stymulantem, który pomaga poprawiać koncentrację. Działa podobnie do kofeiny, jednak nie ma ryzyka jej negatywnych skutków ubocznych. Teobromina może też pomóc obniżyć ciśnienie krwi i poprawić funkcję serca .

Zwiększa energię i poprawia samopoczucia

Kakao ceremonialne zawiera składniki, takie jak fenyloetyloamina (PEA) i anandamid, które pozytywnie wpływają na Twoje samopoczucie. PEA zwiększa produkcję endorfin, poprawiających nastrój, podczas gdy anandamid nazywany jest „molekułą szczęścia” i pomaga zwiększyć poczucie radości i euforii .

Wspiera układ trawienny

Kakao ceremonialne dostarczy Ci dużej ilości błonnika, który jest niezbędny dla zdrowego układu trawiennego. Błonnik pomaga regulować pracę jelit, zapewniając uczucie sytości i wspierając prawidłowy cykl wypróżnień .

Wygładza skórę

Kakao ceremonialne jest bogate w antyoksydanty, które mogą pomóc poprawić wygląd i zdrowie skóry. Antyoksydanty neutralizują wolne rodniki, które mogą powodować zniszczenie komórek skóry i przyspieszyć proces starzenia. Co więcej, kakao ceremonialne zawiera też liczne witaminy i minerały, które również są niezbędne dla zdrowego wyglądu skóry .

Jak dawkować kakao ceremonialne?

Dawkowanie kakao ceremonialnego zależne jest od Twoich upodobań smakowych, ale standardowo warto zaczynać od mniejszych ilości. Z biegiem czasu możesz dostosować porcje, uwzględniając swoje indywidualne potrzeby i odczucia.

Pamiętaj, że kakao ceremonialne jest mocniejsze w smaku od zwykłego, dlatego może wywoływać intensywniejsze efekty. W związku z tym bądź ostrożny z początkowym dawkowaniem.

 

Dawka początkowa

Dawka średnia

Dawka zaawansowana

Ilość kakao

Zaczynaj od 1 łyżeczki (5 g) dziennie.

Po kilku dniach możesz zwiększyć dawkę do 1 łyżki stołowej (15 g).

Jeśli Twój organizm dobrze toleruje kakao, a Tobie ciągle brakuje wyrazistego smaku, zwiększ porcję do 2 łyżek (30 g) dziennie.

Sposób spożycia

Można dodawać kakao do kawy, mleka lub koktajli owocowych.

Warto wymieszać je z gorącym mlekiem dla lepszego smaku.

Spożywaj jako element diety, dodając do deserów, płatków śniadaniowych lub smoothie.

Moment spożycia

Najlepiej rano na pusty żołądek.

Nadal warto pić je rano, ale możesz też spożywać w ciągu dnia.

Spożywaj w dowolnym momencie, zależnie od osobistych preferencji.

Jak przyrządzić kakao ceremonialne – przepis

Składniki

  • 2 łyżki ceremonialnego kakao (około 20 g)
  • 1 szklanka ciepłej wody lub mleka roślinnego
  • Opcjonalnie: naturalny słodzik do smaku (tak jak miód, syrop klonowy lub stewia), przyprawy (takie jak cynamon, kardamon lub chili)

Przygotowanie

  1. Zetrzyj lub posiekaj kakao na drobne kawałki (zależnie od formy, jaką wybierzesz). Ułatwi to jego dalsze rozpuszczanie.
  2. Wlej wodę lub mleko do małego garnka i podgrzewaj na umiarkowanym ogniu.
  3. Gdy płyn jest ciepły, dodaj kakao i mieszaj, aż się całkowicie rozpuści. Możesz też użyć blendera ręcznego, aby przyspieszyć ten proces i nadać napojowi bardziej kremową konsystencję.
  4. Gdy kakao będzie już rozpuszczone, dodaj swoje ulubione przyprawy.
  5. Gotuj na wolnym ogniu przez kilka minut, aż smaki się połączą.
  6. Przelej do kubka i… gotowe!

Zobacz też: Kakao z kolagenem Natu.Care

Jakie są przeciwwskazania do spożywania kakao ceremonialnego?

Kakao ceremonialne, mimo swoich licznych korzyści zdrowotnych, nie jest bezpieczne dla każdego. Niektóre osoby po prostu powinny od niego stronić.

Przeciwwskazania do spożywania kakaa ceremonialnego :

  • Alergie i nietolerancje. Osoby z alergią na kakao lub czekoladę powinny unikać kakao ceremonialnego. Jeśli po jego spożyciu, masz objawy, takie jak wysypka, obrzęk czy trudności z oddychaniem, może to wskazywać na uczulenie.
  • Niskie ciśnienie krwi. Kakao zawiera teobrominę, która działa rozkurczająco na naczynia krwionośne i może obniżać ciśnienie krwi. Dlatego osoby borykające się z już niskim ciśnieniem krwi powinny być ostrożne.
  • Refluks żołądkowy. Kakao ceremonialne może opóźniać opróżnianie żołądka, co może pogorszyć stan osób cierpiących na refluks żołądkowy lub wrzody żołądka.
  • Interakcja z lekami. Kakao może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, w tym z wybranymi antydepresantami i środkami na choroby serca. Dlatego, jeśli bierzesz jakiekolwiek leki, skonsultuj się z lekarzem przed dodaniem kakao ceremonialnego do diety.

Czy można pić kakao ceremonialne w ciąży?

Tak, kakao ceremonialne jest generalnie bezpieczne do spożycia w ciąży. Ale tylko pod warunkiem, że jest pite z umiarem. Ze względu na swoją wysoką zawartość składników odżywczych, kakao może być nawet cennym dodatkiem do diety ciężarnej.

Pamiętaj jednak, że kakao ceremonialne zawiera naturalne stymulanty, takie jak teobromina i kofeina. Badania sugerują, że podczas ciąży należy ograniczyć spożycie kofeiny do ok. 200 mg na dobę. Dlatego, jeśli zamierzasz spożywać ten napój, to kontroluj zawartość kofeiny .

Kakao ceremonialne jest także bogate w tłuszcze, co oznacza, że jest stosunkowo wysokokaloryczne. Oczywiście, ciąża to czas, kiedy organizm kobiety potrzebuje dodatkowych kilokalorii, ale zawsze warto pamiętać o zbilansowanej diecie.

Kakao ceremonialne a karmienie piersią

W okresie karmienia piersią jest bardzo podobnie jak w ciąży – możesz pić kakao ceremonialne, ale bądź ostrożna i rób to z umiarem. Kofeina, którą przyjmujesz podczas karmienia piersią, przenika do mleka, dlatego też warto ograniczyć jej spożycie. Tutaj badania mówią o 200–300 mg kofeiny na dobę dla matki karmiącej piersią.

Kakao ceremonialne – opinie użytkowników

Muszę przyznać, że jestem zaskoczony. Początkowo pomyślałem, że to zwykłe kakao, ale posmak jest inny, bardziej wyszukany. Mnie smakuje.

Jan57 lat

Kupiłam to kakao dla odmiany i nie zawiodłam się. Smak jest intensywny z lekką nutą gorzkiej czekolady. Na pewno kupię znów.

Kamila32 lata

Jestem trochę zawiedziony. Oczekiwałem czegoś unikalnego, ale ostatecznie smak nie różnił się znacznie od normalnego kakao.

Sebastian42 lata

Normalnie nie jestem wielkim fanem kakao, ale ceremonialne jest czymś, czego długo szukałem. Ma świetny balans między słodyczą a goryczką.

Bartek45 lat

Kakao ceremonialne nie jest dla mnie. Smakowało dziwnie i bardzo gorzko. Może jestem zbyt przyzwyczajona do zwykłego kakao, ale na pewno nie jest to coś, co chciałabym powtórzyć.

Agata35 lat

Zobacz przepisy z kolagenem Natu.Care:

Podsumowanie

  • Kakao ceremonialne to niemodyfikowana, nieodtłuszczona oraz naturalna forma kakao, która zawiera znacznie więcej składników aktywnych od klasycznego produktu.
  • Najczęściej dostępne jest w postaci kruszącej się „czekolady” lub dużych bloków.
  • Wyróżnia się specyficznym, gorzkim smakiem i dużą zawartością tłuszczu.
  • Kakao ceremonialne różni się od zwykłego kakao procesem produkcji, jakością ziaren oraz intensywniejszym smakiem.
  • Jest źródłem białka, zdrowych tłuszczów, błonnika, składników mineralnych, teobrominy i przeciwutleniaczy.
  • Kakao ceremonialne działa antyoksydacyjnie, może poprawiać koncentrację, wspierać nastrój, wspomagać funkcje układu trawiennego i pozytywnie wpływać na stan skóry.
  • Stosuj je z umiarem, zaczynając od niewielkich dawek i stopniowo zwiększaj porcje.
  • Kakao ceremonialne może być niebezpieczne dla osób z alergią na kakao, niskim ciśnieniem krwi, lub refluksem żołądkowym.
  • Ogólnie kakao ceremonialne jest bezpieczne dla kobiet ciężarnych i karmiących, ale zaleca się umiarkowane spożycie z uwagi na zawartość kofeiny.
  • Opinie użytkowników na temat kakao ceremonialnego są mieszane – niektóre osoby lubią jego aromat, podczas gdy inne wolą smak klasycznego kakao.

FAQ

Czy kakao ceremonialne można spożywać na co dzień?

Tak, możesz spożywać kakao ceremonialne na co dzień, podobnie jak tradycyjne kakao. Pamiętaj jednak, że ma ono mocniejszy smak, dlatego warto zaczynać od mniejszych dawek i stopniowo zwiększać je w miarę adaptacji organizmu.

Czy kakao ceremonialne jest odpowiednie dla wegan?

Tak, kakao ceremonialne jest idealne dla wegan. Produkt jest w 100% roślinny i nie zawiera żadnych dodatków pochodzenia zwierzęcego. Oznacza to, że znakomicie wpasowuje się w dietę roślinną, dostarczając organizmowi ważnych składników odżywczych.

Czy mogę spożywać kakao ceremonialne, jeśli mam problemy z sercem?

Tak, ale z umiarem. Kakao ceremonialne zawiera teobrominę, naturalny stymulant, który działa rozkurczająco na naczynia krwionośne i może obniżać ciśnienie krwi. Dla osób z już istniejącym niedociśnieniem może to oznaczać jego nadmierne obniżenie i w konsekwencji – złe samopoczucie.

Czy kakao ceremonialne poprawia nastrój?

Tak, spożycie kakao ceremonialnego może wpłynąć pozytywnie na nastrój. Kakao to zawiera składniki, takie jak fenyloetyloamina, która stymuluje produkcję endorfin, poprawiających nastrój, a także anandamid, zwany „molekułą szczęścia”. Składniki te mogą przyczynić się do zwiększenia poczucia radości i euforii.

Czy kakao ceremonialne nadaje się dla dzieci?

Biorąc pod uwagę naturalny skład i korzyści dla zdrowia, kakao ceremonialne można podać dzieciom (powyżej 2–3. roku życia), jednak ze względu na silniejszy smak, może ono nie przypaść do gustu najmłodszym.

Co więcej, zaleca się też, aby wprowadzać je powoli do diety dziecka, zaczynając od bardzo małych dawek. Warto pamiętać, że kakao ceremonialne zawiera teobrominę, która jest naturalnym stymulantem i może sprawić, że dzieci będą bardziej energiczne.

Czy w kakao ceremonialnym jest kofeina?

Tak, choć w ilościach znacznie mniejszych niż w kawie czy herbacie. Kakao ceremonialne dostarczy Ci też teobrominy, innej substancji stymulującej, która ma podobny wpływ na organizm, co kofeina – pomaga ona zwiększyć koncentrację i poprawić nastrój. Dlatego, choć kakao ceremonialne nie jest tak silne jak kawa, nadal może dawać delikatnie pobudzający efekt.

Gdzie mogę kupić kakao ceremonialne?

Kakao ceremonialne możesz znaleźć w sklepach ze zdrową żywnością, niektórych supermarketach oraz sklepach internetowych. Ważne jest, aby przy zakupie zwrócić uwagę na etykietę produktu i upewnić się, że kakao jest w 100% naturalne i nie zawiera żadnych dodatków.

Źródła

Zobacz wszystkie

Ellam, S., & Williamson, G. (2013). Cocoa and human health. Annual Review of Nutrition33, 105–128. https://doi.org/10.1146/annurev-nutr-071811-150642

Katz, D. L., Doughty, K., & Ali, A. (2011). Cocoa and Chocolate in Human Health and Disease. Antioxidants & Redox Signaling15(10), 2779–2811. https://doi.org/10.1089/ars.2010.3697

Latif, R. (2013a). Chocolate/cocoa and human health: A review. The Netherlands Journal of Medicine71(2), 63–68.

Latif, R. (2013b). Health benefits of cocoa. Current Opinion in Clinical Nutrition and Metabolic Care16(6), 669–674. https://doi.org/10.1097/MCO.0b013e328365a235

Martín, M. A., Goya, L., & de Pascual-Teresa, S. (2020). Effect of Cocoa and Cocoa Products on Cognitive Performance in Young Adults. Nutrients12(12), 3691. https://doi.org/10.3390/nu12123691

Martin, M. Á., & Ramos, S. (2021). Impact of cocoa flavanols on human health. Food and Chemical Toxicology: An International Journal Published for the British Industrial Biological Research Association151, 112121. https://doi.org/10.1016/j.fct.2021.112121

Ford, A., Williams, A., & de Vries, M. S. (2022). New light on the use of Theobroma cacao by Late Classic Maya. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America119(40), e2121821119. https://doi.org/10.1073/pnas.2121821119

Pucciarelli, D. L. (2013). Cocoa and Heart Health: A Historical Review of the Science. Nutrients5(10), 3854–3870. https://doi.org/10.3390/nu5103854

Scapagnini, G., Davinelli, S., Di Renzo, L., De Lorenzo, A., Olarte, H. H., Micali, G., Cicero, A. F., & Gonzalez, S. (2014). Cocoa Bioactive Compounds: Significance and Potential for the Maintenance of Skin Health. Nutrients6(8), 3202–3213. https://doi.org/10.3390/nu6083202

Zimmermann, B. F., & Ellinger, S. (2020). Cocoa, Chocolate, and Human Health. Nutrients12(3), 698. https://doi.org/10.3390/nu12030698

Antioxidants in Cocoa—PMC. (b.d.). Pobrano 6 wrzesień 2023, z https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7761840/

Martín, M. A., Goya, L., & de Pascual-Teresa, S. (2020). Effect of Cocoa and Cocoa Products on Cognitive Performance in Young Adults. Nutrients12(12), 3691. https://doi.org/10.3390/nu12123691

Oceń artykuł
4.5
Głos oddany
44 opinie, ocena: 4.5
Ludwik Jelonek - Tekst

Redaktor Natu.Care

Ludwik Jelonek

Ludwik Jelonek jest autorem ponad 2500 tekstów opublikowanych na wiodących portalach. Jego treści trafiły do takich serwisów jak Ostrovit czy Kobieta Onet. W Natu.Care Ludwik edukuje ludzi w najważniejszej dziedzinie życia – zdrowiu.

Aleksandra Cudna-Bartnicka - Recenzja

Dietetyczka kliniczna

Aleksandra Cudna-Bartnicka
Zweryfikowane przez eksperta

Dietetyczka kliniczna, której głównym obszarem zainteresowań jest żywienie w chorobach i zaburzeniach czynnościowych układu pokarmowego.

Bartłomiej Turczyński - Redakcja

Redaktor naczelny

Bartłomiej Turczyński

Bartłomiej Turczyński jest redaktorem naczelnym Natu.Care. Odpowiada za jakość treści tworzonych m.in. w serwisie Natu.Care i dba o to, żeby wszystkie artykuły były oparte na rzetelnych badaniach naukowych i konsultowane ze specjalistami z branży.

Emilia Moskal - Fact-checking

Redaktorka Natu.Care

Emilia Moskal

Emilia Moskal specjalizuje się w tekstach z zakresu medycyny i psychologii, w tym treściach dla podmiotów medycznych. Jest wielbicielką prostego języka i komunikacji przyjaznej czytelnikowi. W Natu.Care pisze edukacyjne artykuły.

Młode, piękne kobiety z dobrą kondycją skóry.
Zadbaj o zdrowy organizm

Spróbuj wysokiej jakości suplementów Natu.Care

Zobacz produkty