Jod – co to jest, jak działa, jak dawkować, jakie są objawy niedoboru

Jod to jeden z najważniejszych mikroelementów w naszym organizmie. Jest niezbędny do produkcji hormonów tarczycy, która reguluje liczne procesy w ciele człowieka.

Wyobraź sobie, że spacerujesz nad brzegiem falującego morza w jesienny lub zimowy dzień. Okoliczności te są wspaniałe nie tylko oczu i uszu. W czasie takich spacerów wdychamy powietrze, które nasycone jest jodem – cennym pierwiastkiem dla zdrowia naszego organizmu.

Nie każdy ma możliwość pozyskiwać jod z morskiego powietrza, dlatego w tym artykule dowiesz się więcej o produktach spożywczych bogatych w ten minerał. Poznasz także właściwości jodu, poprawne dawkowanie oraz objawy niedoboru i nadmiaru tego składnika. Zapraszam do czytania.

Natu.Care Omega-3ᵀᴳ Premium

Natu.Care Omega-3ᵀᴳ Premium dla zdrowia serca, mózgu i odporności. Najlepsza przyswajalność. Optymalna dawka 750 mg. Przebadana przez niezależne laboratorium.

Zobacz więcej

W końcu omega 3 w solidnej dawce i proporcji. Plus za TG, czyli trójglicerydy!

Zobacz więcej

Zobacz też:

• Cynk w tabletkach [właściwości i dawkowanie + ranking]
• Magnez [właściwości + objawy niedoboru + najlepsze źródła]
• Najlepszy magnez [ranking + opinia eksperta]
• Potas [niedobór + norma + w czym jest]
• Cynk [właściwości + niedobór + nadmiar]
• Chrom [właściwości + zastosowanie + suplementacja]
• Żelazo [właściwości + źródła + niedobór]
• Selen [właściwości + dawkowanie + suplementacja]
• MSM czyli siarka organiczna [co to i właściwości + dawkowanie]
• Miedź [właściwości, niedobór, nadmiar]

Co to jest jod?

Jod to minerał śladowy niezbędny dla zdrowia organizmu. Nie możemy go wytwarzać – jod należy przyjmować z dietą lub suplementami. Pierwiastek ten jest konieczny do produkcji hormonów tarczycy (tyroksyny i trójjodotyroniny). Odpowiadają one m.in. za tworzenie białek oraz regulowanie metabolizmu .

Pochodzenie nazwy jod

Jod został odkryty w 1811 roku przez francuskiego chemika – Bernarda Courtoisa. Mimo tego nazwa jodu, którą do dzisiaj wykorzystujemy, została mu nadana dopiero 2 lata później. Tworząc ją, wykorzystano starogreckie słowo „ioeides”, które oznacza „fioletowy” .

Preparaty z jodem

Kelp

Suplement diety dla dzieci i dorosłych pozwalający uzupełnić jod w codziennej diecie. Preparat oferuje nam naturalne źródło tego minerału – jod pozyskiwany jest z kelp, czyli jednego z rodzajów alg morskich. natu.care

Sprawdź cenę

Jodavit natu.care

Preparat w płynnej formie z solidną dawką jodu (proponowaną przez WHO). Suplement diety Jodavit pozwala na suplementację przez około 2–3 miesiące (zależnie od dziennej dawki). natu.care

Sprawdź cenę

Jodavit + Selen natu.care

Jodavit + Selen to, jak sama nazwa wskazuje, preparat dla osób, które potrzebują dodatkowej dawki jodu i selenu. Przyjmowanie 5 ml uzupełni dzienne zapotrzebowanie osób dorosłych na te minerały i wystarczy na 50 dni suplementacji. natu.care

Sprawdź cenę

Apteo Kelp

Źródłem jodu w Apteo Kelp jest wyciąg z ziela morszczynu pęcherzykowatego. Składnik ten leczy m.in. stany zapalne. Poza nim preparat wypełnia dzienne zapotrzebowanie osób dorosłych na jod i jest bardzo wydajny – pozwala na 100 dni suplementacji.

Sprawdź cenę

JODYNA

Preparat przeznaczony do miejscowego stosowania na rany i otarcia – przyspiesza ich gojenie, a także dezynfekuje. Jodyną należy przemyć samą raną i jej okolice. Nie należy dotykać jednak otwartych ran.

Sprawdź cenę

Jod – właściwości

Jod wpływa na liczne procesy w organizmie. Jakie są jego najcenniejsze właściwości?

Wspiera pracę tarczycy

Tarczyca reguluje produkcję hormonów wpływających na prawidłową pracę serca czy metabolizm. Jod jest kluczowy dla zdrowia tego narządu. Tarczyca wykorzystuje zasoby jodu, aby produkować hormony. Brak odpowiedniego stężenia tego pierwiastka może prowadzić do problemów z tarczycą, takich jak niedoczynność .

Wspomaga neurologiczny rozwój płodu w czasie ciąży

Jod jest niezbędny dla prawidłowego rozwoju ciąży – wspiera neurologiczny rozwój mózgu u płodu. Badania sugerują, że u dzieci, których matki miały niedobór jodu w okresie ciąży, diagnozowano opóźnienia intelektualne .

Przyspiesza gojenie ran

Jod można stosować miejscowo celem leczenia infekcji. Minerał ten może być pomocny w gojeniu płytkich ran. Jodu nie powinno się jednak stosować na skaleczenia u niemowlaków. Co więcej, należy unikać go w przypadku głębokich cięć, oparzeń czy ukąszeń zwierząt – wtedy powoduje ból i pieczenie .

Pozytywnie wpływa na leczenie mastopatii

Mastopatia to schorzenie, które przejawia się grudkowatością piersi. Badania sugerują, że suplementy diety zawierające jod mogą zmniejszać guzki w przypadku mastopatii. Mimo tego, że wyniki są obiecujące, potrzeba więcej badań, aby potwierdzić rolę jodu w leczeniu tego schorzenia .

Jak jeszcze działa jod ?

• Zmniejsza ryzyko raka tarczycy spowodowanego promieniowaniem.
• Wspiera funkcje poznawcze u dzieci.
• Według farmaceuty jod w postaci kropli ocznych, opóźnia proces powstawania zaćmy.

Zapotrzebowanie na jod

Zapotrzebowanie na jod zmienia się wraz z wiekiem. Sprawdź, ile jodu potrzebujesz Ty i Twoi bliscy .

*Normy żywienia dla populacji Polski

Zapotrzebowanie na jod wzrasta w czasie ciąży i okresie karmienia piersią. Kobiety spodziewające się dziecka powinny przyjmować łącznie (z dietą i suplementami) 220 mg jodu dziennie. Z kolei Paniom karmiącym piersią zaleca się jeszcze większą dawkę – 290 mg jodu każdego dnia.

Górne tolerowane poziomy spożycia jodu

Już wiesz, że jod jest niezwykle cennym minerałem śladowym. Nie oznacza to jednak, że możemy suplementować go bez umiaru. Jakie są zdrowe granice przyjmowania jodu ?

*Normy żywienia dla populacji Polski

Produkty bogate w jod – źródła w diecie

Czy dbasz o to, aby w Twojej diecie nie zabrakło jodu? Jeśli tak to świetnie, niewiele osób tak robi. Ale nawet jeśli wiesz co jeść, aby dostarczać organizmowi tyle jodu, ile potrzebuje, zawsze warto poznać nowe, kuchenne możliwości. Oto 10 produktów najbogatszych w jod .

*Zawartość jodu w wodorostach uzależniona jest od ich rodzaju

Owoce bogate w jod – jakie wybrać?

Większość owoców nie dostarcza nam dużo jodu. Jeśli chcesz zapewnić organizmowi sporo tego pierwiastka, wybierz produkt lub produkty z poprzedniej sekcji. Mimo tego część owoców także zawiera jod. Które z nich warto wybierać, aby nie zabrakło nam tego minerału?

Owoce bogate w jod to :

• banany,
• truskawki,
• kantalupa,
• żurawina.

Niedobór jodu

Co czwarta osoba pośród Twoich bliskich jest narażona na niedobór jodu. Jod jest cennym pierwiastkiem śladowym, a jego brak w organizmie może skutkować poważnymi problemami zdrowotnymi .

Przyczyny

Na niedobór jodu wpływają określone czynniki. Które z nich najczęściej prowadzą do braku tego minerału w organizmie?

Przyczyny niedoboru jodu :

• niezbilansowana dieta,
• ciąża,
• okres karmienia piersią,
• przebywanie w regionach oddalonych od morza i obszarach, gdzie gleba jest uboga w jod,
• młody wiek (niedobór jodu często dotyka dzieci).

Objawy

Niedobór jodu prowadzi do nieprzyjemnych, a w dłuższej perspektywie nawet niebezpiecznych objawów. Które powinny wzbudzić nasz niepokój?

Objawy niedoboru jodu :

• zmęczenie,
• obrzęk szyi (wole tarczycy),
• niewyjaśniony przyrost masy ciała,
• wypadanie włosów,
• sucha i szorstka skóra, 
• zaburzenia funkcji poznawczych,
• chrypka i suchość w jamie ustnej,
• obfite lub nieregularne miesiączki,
• zmiany tętna,
• uczucie zimna.

Skutki

Nieleczony niedobór jodu może prowadzić do niedoczynności tarczycy. To groźne schorzenie, przez które tarczyca nie jest w stanie produkować odpowiedniej ilości hormonów. Niedoczynność tarczycy może nie dawać objawów we wczesnych stadiach, jednak z biegiem czasu staje się bardzo groźna .

Skutki nieleczonej niedoczynności tarczycy :

• otyłość,
• bóle stawów,
• bezpłodność,
• choroby serca.

Nadmiar jodu

Co za dużo, to nie zdrowo. Jeśli doprowadzisz do nadmiaru jodu, również odbije się to na Twoim zdrowiu.

Przyczyny

Do nadmiaru jodu dochodzi rzadko. Mimo tego warto wiedzieć, co może do niego doprowadzić.

Przyczyny nadmiaru jodu :

• nadmierna suplementacja,
• niewłaściwa dieta (przepełniona produktami bogatymi w jod),
• zbyt częste badania radiologiczne.

Objawy

Jeśli przyjmujesz duże dawki jodu i z Twoim organizmem zaczyna dziać się coś niedobrego, istnieje duże prawdopodobieństwo, że doświadczasz pierwszych objawów nadmiaru. Kiedy powinna Ci się zapalić czerwona lampka?

Objawy nadmiaru jodu :

• nudności,
• wymioty,
• biegunka,
• delirium (dezorientacja umysłowa),
• osłupienie.

W przypadku, gdy doświadczasz któregokolwiek z tych objawów – natychmiast zaprzestań przyjmowania jodu. Jeśli objawy nie ustąpią, udaj się do lekarza.

Skutki

Nadmiar jodu jest dobrze tolerowany przez większość ludzi. Mimo tego może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.

Skutki nadmiaru jodu :

• nadczynność tarczycy,
• niedoczynność tarczycy,
• wole tarczycy (obrzęk szyi),
• autoimmunizacyjne choroby tarczycy, takie jak schorzenie Gravesa-Basedowa.

Aby być pewnym czy cierpisz na nadmiar lub niedobór jodu, warto przeprowadzić badanie krwi lub moczu. Pozwoli Ci ono sprawdzić stężenie jodu w organizmie, dzięki czemu lekarz określi, czy potrzebujesz dodatkowych suplementów lub zmian w diecie.

Suplementacja jodem

Kiedy badanie wykaże, że Twojemu organizmowi doskwiera niedobór jodu, powinieneś rozważyć rozsądną suplementację. Wybrane produkty mogą pomóc Ci wrócić na właściwe tory. Pamiętaj, że suplementacja powinna być prowadzona pod okiem specjalisty.

Wskazania

Najczęściej zdrowa i zbilansowana dieta wypełnia nasze dzienne zapotrzebowanie na jod. Istnieją jednak grupy ludzi, które powinny rozważyć suplementację tego minerału.

Wskazania do suplementacji jodu :

• niezbilansowana dieta (brak ryb, jajek, produktów mlecznych, warzyw i owoców),
• ciąża (jeśli zaleci lekarz),
• okres karmienia piersią (jeśli zaleci lekarz),
• przebywanie daleko od morza i na obszarach, gdzie w glebie nie ma dużo jodu (jeśli badanie wykaże, że mamy niedobór).

Przeciwwskazania

Nie każdy powinien suplementować jod. Są grupy ludzi, które powinny unikać przyjmowania środków z tym minerałem. Główne przeciwwskazanie do przyjmowania suplementów z jodem to niedoczynność lub nadczynność tarczycy. Jeśli cierpisz na jedno z tych schorzeń, nie działaj na własną rękę i stosuj się do zaleceń lekarza.

Jod w ciąży

Odpowiednie stężenie jodu w organizmie podczas ciąży jest kluczowe dla prawidłowej produkcji hormonów tarczycy. Minerał ten wpływa także na poprawny rozwój neurologiczny płodu w macicy. Niedobór jodu w ciąży może skutkować nieodwracalnym upośledzeniem neurologicznym dziecka .

Kobiety w ciąży mają zwiększone zapotrzebowanie na jod – powinny przyjmować (wraz z dietą i suplementami) 220 mg tego pierwiastka dziennie .

Czy jod pomaga zajść w ciążę?

Tak, niedobór jodu powiązany został z obniżoną płodnością. Badania sugerują, że stosowanie suplementów z tym minerałem, poprawia wskaźniki poczęć u par, które miały problem z niewyjaśnioną niepłodnością .

Jod a karmienie piersią

Podczas karmienia piersią jod jest równie ważny, jak podczas ciąży. W okresie tym wpływa na rozwój neurologiczny oraz wzrost dziecka. Kobiety karmiące piersią powinny przyjmować aż 290 mg jodu dziennie .

Interakcje jodu z lekami

Jod w formie suplementów lub leków może reagować z różnymi środkami. Kto musi zachować szczególną ostrożność?

Jod może wchodzić w interakcje z :

• lekami na tarczycę,
• amiodaronem,
• acenokumarolem,
• anizydionem,
• dikumarolem,
• fenindionem,
• fenprokumonem,
• warfaryną.

Zobacz też:

• Badania na tarczycę [jakie wykonywać + normy + wyniki]
• Badania krwi [jak często wykonać + jak się przygotować]
• Wątroba: objawy chorób, funkcje, jak o nią dbać i czego unikać
• Stłuszczona (otłuszczona) wątroba [co to + przyczyny + objawy]
• Saturacja [normy + badanie + objawy niskiej saturacji]
• Pulsoksymetr [normy + wyniki + jaki wybrać]
• Jak dbać o zdrowie psychiczne w okresie obniżonego nastroju?

Podsumowanie

Dowiedziałeś się wielu rzeczy o jodzie. Chciałbym, abyś zapamiętał kilka najważniejszych informacji o tym pierwiastku.